1.-Σε προηγούμενα φύλλα της εφημερίδος μας(Λόγος ευθύνης) αναφερθήκαμε στις κύριες διατάξεις του Ν.4387/2016, γνωστού ως νόμου Κατρούγκαλου. Την 23-12-2016 εξεδόθη από το Υπουργείο Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης η υπ' αριθ' Φ.80000/οικ.60272/2196 εγκύκλιος για την εφαρμογή των διατάξεων του άρθρου 12 και 16 του Ν.4387/2016. 'Όπως αναφέρεται στην εγκύκλιο, με το άρθρο 12 του παραπάνω νόμου ρυθμίζονται οι προϋποθέσεις χορήγησης σύνταξης λόγω θανάτου στα δικαιούχα μέλη συνταξιούχου ή ασφαλισμένου, εφόσον ο θάνατος επήλθε από 13-5-2016 και εφεξής, εισάγοντας ενιαίες αρχές και κανόνες, για όλους τους ασφαλισμένους, ανεξαρτήτως ασφαλιστικού φορέα προέλευσης. Καταργείται επομένως από την ως άνω ημερομηνία κάθε άλλη καταστατική ή γενική διάταξη που ρυθμίζει το θέμα διαφορετικά για θανάτους μετά την ισχύ του Ν.4387/2016.Στην εγκύκλιο αυτή ορίζονται:
- Τα δικαιούχα μέλη που υπό προϋποθέσεις λαμβάνουν τη σύνταξη λόγω θανάτου συνταξιούχου ή ασφαλισμένου, καθώς και οι ειδικότερες προϋποθέσεις που πρέπει να πληρούνται για κάθε κατηγορία, με ανάλογα παραδείγματα.
- H παύση δικαιώματος σύνταξης λόγω θανάτου.
- Το ποσό της σύνταξης για τον επιζώντα σύζυγο, για τον διαζευγμένο σύζυγο και στην περίπτωση ύπαρξης τέκνων , με παραδείγματα.
- Αναφέρονται παραδείγματα συνταξιοδοτήσεων λόγω θανάτου, η λήψη σύνταξης λόγω θανάτου από τον Ο.Γ.Α. και η έκταση εφαρμογής της, η οποία παρουσιάζει ιδιαίτερο ενδιαφέρον λόγω του περιεχομένου της. Έτσι σύμφωνα με την εγκύκλιο :
'' Oι ρυθμίσεις της κοινοποιούμενης διάταξης εφαρμόζονται στις περιπτώσεις που ο θάνατος επήλθε μετά την έναρξη εφαρμογής του Ν.4387/2016, ήτοι από 13-5-2016 και εφεξής.
Για θανάτους που επήλθαν έως και την 12-5-2016, διακρίνουμε δύο περιπτώσεις:
- Εάν η έναρξη καταβολής της σύνταξης λόγω θανάτου ανατρέχει σε χρόνο πριν την 13-5-2016, τότε τόσο το ποσοστό των δικαιούχων μελών, όσο και ο τρόπος υπολογισμού της σύνταξης λόγω θανάτου, θα γίνει με το προγενέστερο του Ν.4387/2016 – ανά φορέα ασφάλισης – καθεστώς.
- Εάν η έναρξη καταβολής πραγματοποιείται σε χρόνο από την 13-5-2016 και εφεξής (στις περιπτώσεις δηλαδή που έχει παρέλθει η προβλεπόμενη ανά φορέα ασφάλισης προθεσμία), τα ποσοστά των δικαιοδόχων μελών θα υπολογισθούν με βάση το προγενέστερο ανά φορέα ασφάλισης καθεστώς, αλλά ο υπολογισμός της σύνταξης λόγω θανάτου θα γίνει με βάση τις διατάξεις του Ν.4387/2016.
2.- Την 21-11-2017 ψηφίσθηκε ο Ν.4499/2017, με τις διατάξεις του άρθρου 1 του οποίου επέρχονται βελτιωτικές μεταβολές στη σύνταξη λόγω θανάτου του άρθρου 12 του Ν.4387/2016,-ο οποίος νόμος θέσπισε για τον επιζώντα σύζυγο το ηλικιακό όριο των 55ετών, σύνταξη στο 50% της σύνταξης του θανόντος και άλλες δυσμενείς διατάξεις.
Στη συνέχεια την 29-12-2017 εξεδόθη η υπ' αριθ' Φ.80000/οικ.58727/74/Δ29.17 εγκύκλιος από το ίδιο υπουργείο, για την εφαρμογή των διατάξεων του άρθρου 1 του Ν.4499/2017.Σύμφωνα με την εγκύκλιο οι βελτιωτικές αλλαγές αναφέρονται:
- στους δικαιούχους σύνταξης λόγω θανάτου και
- στο κατώτατο χορηγούμενο ποσό της σύνταξης λόγω θανάτου .
Πιό συγκεκριμένα ορίζονται τα ακόλουθα :
- Με την παρ.1 του άρθρου 1 του ν.4499/2017 συμπεριλαμβάνονται στους δικαιούχους σύνταξης θανάτου τα τέκνα τα οποία απώλεσαν το γονέα τους κατά τη διάρκεια του έτους προετοιμασίας για την εισαγωγή στην ανώτερη ή ανώτατη σχολή, ανεξαρτήτως της επιτυχούς ή μη έκβασης των εξετάσεων. Διευκρινίζεται ότι τούτο ισχύει και για τα επόμενα της Γ' λυκείου έτη κατά τα οποία το τέκνο συμμετέχει, επιτυχώς ή μη, στις εξετάσεις εισαγωγής σε ανώτερη ή ανώτατη σχολή.
Προϋπόθεση επομένως για τη λήψη της σύνταξης είναι να επέλθει ο θάνατος μέσα στο έτος προετοιμασίας για πανελλήνιες εξετάσεις.
Η προετοιμασία για τις εξετάσεις πιστοποιείται από τη συμμετοχή σε αυτές και χορηγείται σύνταξη θανάτου και μετά τη συμπλήρωση του 18ου και έως τη συμπλήρωση του 24ου έτους της ηλικίας.
- Με τις διατάξεις της παραγράφου 2 θεσμοθετείται η χορήγηση αυτοτελούς κατωτάτου ορίου σύνταξης :
- στον επιζώντα ή/ και στον διαζευγμένο σύζυγο
- στα δικαιοδόχα τέκνα
- στα δικαιοδόχα τέκνα που είναι ορφανά από τους δύο γονείς.
- Ως κατώτατο ποσό σύνταξης λόγω θανάτου ορίζεται το πλήρες ποσό της εθνικής σύνταξης του άρθρου 7 του ν.4387/2016 για 20 χρόνια ασφάλισης δηλαδή το ποσό των 384,00 €.
Εάν ο θανών είχε λιγότερα από 20 χρόνια ασφάλισης , το ποσό των 384,00 € μειώνεται κατά 1,25% για κάθε έτος που υπολείπεται των 20 ετών και μέχρι τα 15 έτη ασφάλισης . Εάν ο χρόνος ασφάλισης του θανόντα είναι μικρότερος των 15 ετών χορηγείται ως κατώτατο ποσό τα 360 € που αντιστοιχεί στα 15 χρόνια ασφάλισης. Συνεπώς το κατώτατο ποσό σύνταξης λόγω θανάτου ανάλογα με το χρόνο ασφάλισης διαμορφώνεται ως εξής:
Μέχρι και 15 έτη ασφάλισης: 360,00 ευρώ
Για 16 έτη ασφάλισης: 364,80 ευρώ
Για 17 έτη ασφάλισης: 369,60 ευρώ
Για 18 έτη ασφάλισης: 374,40 ευρώ
Για 19 έτη ασφάλισης: 379,20 ευρώ
Για 20 έτη ασφάλισης και άνω : 384,00 ευρώ.
- Υπολογισμός κατώτατου ποσού σύνταξης θανάτου συνταξιούχων πρώην ΟΓΑ.
- Τέλος, με την παράγραφο 3 της κοινοποιούμενης διάταξης προβλέπεται η μεταβίβαση στα δικαιοδόχα τέκνα του 50% του κατωτάτου ορίου που περικόπτεται στην περίπτωση απασχόλησης ή συνταξιοδότησης από ίδιο δικαίωμα του επιζώντα συζύγου ή του διαζευγμένου μετά την 1η τριετία, σύμφωνα και με τα οριζόμενα στις διατάξεις της περίπτωσης Γ της παρ. 4 του αρ. 12 του ν.4387/2016.
Παρατηρήσεις συντάκτη :
- Παρά τις βελτιωτικές μεταβολές στη σύνταξη λόγω θανάτου που έγιναν με το Ν.4499/2017 στο άρθρο 12 του Ν.4387/2016, εξακολουθούν να ισχύουν οι κύριες διατάξεις του άρθρου 12, που θέσπισε για το επιζώντα σύζυγο το ηλικιακό όριο των 55 ετών και σύνταξη στο 50% της σύνταξης του θανόντα , αντί του 70% που ίσχυε , οι οποίες χαρακτηρίζονται ως αντικοινωνικές και άδικες και πρέπει να καταργηθούν άμεσα.
- Ενώ ορίζεται ότι οι διατάξεις έχουν εφαρμογή για συντάξεις λόγω θανάτου που επήλθε από την 13-5-2016 και εφεξής, η παραπάνω πρώτη εγκύκλιος καθ' υπέρβαση του νόμου ορίζει ότι '' για θανάτους που επήλθαν έως και την 12-5-2016, εάν η έναρξη καταβολής της σύνταξης γίνει από την 13-5-2016 και μετά, ο υπολογισμός της σύνταξης θα γίνει με βάση τις διατάξεις του ν.4387/2016 ''. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα οι δικαιούχοι να υφίστανται αδίκως τις μειώσεις του νόμου άμεσα (επανυπολογισμός της σύνταξης του θανόντος με το Ν.4387/2016, σύνταξη στο 50% και όχι στο 70% της σύνταξης του), ενώ θα έπρεπε, να ισχύσουν από 1-1-2019.-
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΟΛΟΚΛΗΡΕΣ ΤΙΣ ΕΓΚΥΚΛΙΟΥΣ ΣΤΗ ΣΥΝΕΧΕΙΑ:
1.- Φ.80000/οικ.60272/2196 ==> ΕΔΩ
2.- Φ.80000/οικ.58727/74/Δ29.17 ==> ΕΔΩ
3.- Υπ' αριθ. 6 / 5-2-2018 εγκύκλιος ΕΦΚΑ
Γ.Σ.
