Μνημόσυνο Λιτοχώρου 2020

  

Πραγματοποιήθηκαν κι εφέτος, οι εκδηλώσεις τιμής και μνήμης των αγωνιστών και θυμάτων της "μάχης του 1946 στο Σταθμό Χωροφυλακής Λιτοχώρου".

   Παρά του ότι κανείς δεν θα μπορούσε να σχολιάσει αρνητικά τη μη πραγματοποίηση οποιασδήποτε εκδήλωσης, λόγω των περιοριστικών μέτρων για την πρόληψη εξάπλωσης της πανδημίας του "κορωναϊού", εν τούτοις οι συνάδελφοι του Συνδέσμου Πιερίας, με υψηλή αίσθηση του καθήκοντος, αναλογιζόμενοι το μέγεθος της θυσίας των υπερασπιστών του Σταθμού Χωροφυλακής, υπό ιδιαίτερα αντίξοες συνθήκες, ξεπέρασαν και τους ελάχιστους ενδοιασμούς που είχαν για την απόδοση των τιμών και προέβησαν κι εφέτος σε δυο ιδιαίτερες τελετές, υπό συνθήκες που επέβαλε το προαναφερόμενο πλαίσιο, λαμβάνοντας τα δέοντα προστατευτικά μέτρα.

     Με την ανωτέρω ενέργεια, η οποία αντικατοπτρίζει στο πρόσωπο των διοργανωτών το σύνολο των μελών Συνδέσμων κι Ενώσεων, γίνεται σαφής η πρόθεση των αποστράτων για αδιάλειπτη παρουσία στις εκδηλώσεις τιμής των θυμάτων του Σώματος, ως ελάχιστο χρέος. 

   Εμείς δεν έχουμε παρά να εξαίρουμε αυτήν την ενέργεια και να δώσουμε τουλάχιστον τα συγχαρητήριά μας.

    Ο Σύνδεσμός μας, αν και αρχικά είχε προγραμματίσει την αντιπροσωπευτική παρουσία του στις εκδηλώσεις, δεν συμμετείχε  λόγω της αυστηροποίησης των περιοριστικών μέτρων στις μετακινήσεις. 

    Παραθέτουμε ακολούθως το ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ του Συνδέσμου Αποστράτων Σωμάτων Ασφαλείας Νομού Πιερίας, για ενημέρωση των μελών και των αναγνωστών μας.

  

   Στέργιος Σαββίδης

  Γεν.Γραμμ. Συνδέσμου 

       Θεσσαλονίκης

   

       

          Θέμα: Δελτίο Τύπου

Δυο εκδηλώσεις τιμής και μνήμης στους πεσόντες υπέρ πατρίδος, στο Λιτόχωρο (30-31/3/1946).

O Σύνδεσμός μας στη μνήμη των δεκατριών πρώτων συναδέλφων νεκρών τού εμφύλιου σπαραγμού, πραγματοποίησε δύο τελετές - εκδηλώσεις τιμής στην Πιερία, περιοχή από όπου ξεκίνησε η τρίτη φάση τού εμφύλιου (1946-1949).

Συγκεκριμένα ο Σύνδεσμός μας  πήρε την πρωτοβουλία και αποφάσισε έστω και την τελευταία στιγμή, λόγω της υγειονομικής κρίσης- να πραγματοποιηθούν, και φέτος, οι εκδηλώσεις τιμής και μνήμης στους πεσόντες συναδέλφους  του Σταθμού Χωροφυλακής  Λιτοχώρου, του παραρτήματος αυτού και του μεταβατικού αποσπάσματος του Στρατού .

Η πραγματοποίηση των εκδηλώσεων έγινε αφενός μεν για να συνεχίσουμε αδιάλειπτα να τιμούμε  νεκρούς της πατρίδας μας,  ώστε να μη λησμονηθεί η μνήμη τους, αφετέρου δε για να θυμούνται οι νεότεροι τα λάθη εκείνης της εποχής, ώστε να μην επαναληφθούν στο μέλλον.

Αρκετοί  από τους συγγενείς ζήτησαν από τον Πρόεδρο του Συνδέσμου Αποστράτων Σωμάτων Ασφαλείας, Δημήτρη Αδαμόπουλο, να γίνουν οι συγκεκριμένες εκδηλώσεις αφού προηγουμένως τηρηθούν όλα τα προβλεπόμενα προληπτικά μέτρα ασφαλείας λόγω της υγειονομικής κρίσης.

Η κατάθεση στεφανιού στο μνημείο ηρώων, στο Λιτόχωρο, στη μνήμη των δεκατριών φονευθέντων. 

Στις 12.00  ώρα το μεσημέρι της 29^ης Μαρτίου 2020, ημέρα Κυριακή, στο μνημείο ηρώων Λιτοχώρου, και αφού ελήφθησαν όλα τα προβλεπόμενα μέτρα υγειονομικής ασφαλείας λόγω κορωνοϊού, κατατέθηκε στεφάνι στη μνήμη των πεσόντων ηρώων από τον Πρόεδρο του Συνδέσμου Αποστράτων Σωμάτων Ασφαλείας Ν. Πιερίας, Δημήτρη Αδαμόπουλο. Το στεφάνι κατατέθηκε εκ μέρους τού Συνδέσμου αλλά και εκ μέρους τού επιζήσαντος Χωροφύλακα, Νικόλαου Παπακωνσταντίνου, κατοίκου Τρικάλων, ο οποίος, λόγω τής μεγάλης του ηλικίας (97 ετών) δεν ήταν δυνατόν να έρθει στο Λιτόχωρο προκειμένου να το καταθέσει.

Στην εκδήλωση συμμετείχε ο τ. Βουλευτής Πιερίας, Νίκος Κάκαλος,ο οποίος δεν έχει λείψει ποτέ από καμία τέτοια τελετή - εκδήλωση, είναι ο άνθρωπος χάρη στον οποίο δεν διακόπηκε -ποτέ και καμία φορά- η συγκεκριμένη εκδήλωση. Όπως είναι γνωστό, κατά τη δεκαετία τού ’90, επί Διοίκησης Αστυνομικού Διευθυντή, Γεωργίου Τσεσμετζή, υπήρξε κυβερνητικό τότε σχέδιο, κάποια στιγμή, προκειμένου να εμποδιστεί η εκδήλωση, με προφανή σκοπό να μη γίνει ποτέ ξανά.

Η διακοπή της εκδήλωσης όμως δεν έγινε, κι αυτό εξαιτίας τού τότε Βουλευτή, Νίκου Κάκαλου, ο οποίος παρότρυνε τους συγγενείς των πεσόντων αλλά και τους απόστρατους Αστυνομικούς και Στρατιωτικούς καθώς και τους πολίτες να μη φοβηθούν τότε τη Διμοιρία των ΜΑΤ η οποία εφάρμοζε κομματικές-κυβερνητικές εντολές, αλλά να πάνε στο μνημείο ηρώων Λιτοχώρου και να καταθέσουν εκεί τα στεφάνια. Μάλιστα, μπροστάρης αυτής της πομπής ήταν ο ίδιος ο Βουλευτής. Το αποτέλεσμα ήταν, να πραγματοποιηθεί εκείνη η εκδήλωση και να συνεχίζεται μέχρι και σήμερα. 

Στη φετινή εκδήλωση της 29^ης Μαρτίου 2020 συμμετείχαν  ο εν αποστρατεία Στρατηγός της Αστυνομίας και νυν Πρόεδρος της Δημοτικής Κοινότητας Λιτοχώρου, Ευστράτιος Κυριακάκης, καθώς και ο Αναστάσιος Λιάγκας, αυτόπτης μάρτυρας, οκτώ ετών τότε, ο οποίος θυμάται κάποιες πτυχές εκείνων των γεγονότων της 31^ης Μαρτίου 1946.

Θα πρέπει να σημειωθεί ότι η όλη τελετή περιλάμβανε α) στάση προσοχής απέναντι στο μνημείο ηρώων, β) κατάθεση στεφανιού, γ) τήρηση ενός λεπτού σιγής στη μνήμη των νεκρών, δ) αναφώνηση «ας είναι αιωνία η μνήμη τους, ο Θεός να αναπαύει τις ψυχές τους». Και αμέσως μετά, έγινε και η αποχώρηση εκ του μνημείου. 

Το Τρισάγιο υπέρ των πεσόντων, στον τάφο τού Λοχία Νικόλαου Γκουνού, στην Παλιά Λεπτοκαρυά.  

Στις 11.30 το πρωί τής Τρίτης, 31 Μαρτίου 2020, ανήμερα της επετείου τής μάχης τού Λιτοχώρου, και αφού ελήφθησαν όλα τα προβλεπόμενα μέτρα υγειονομικής ασφαλείας λόγω κορωνοϊού, πραγματοποιήθηκε η δεύτερη τελετή - εκδήλωση τιμής και μνήμης υπέρ των  πεσόντων συναδέλφων.

Συγκεκριμένα, τελέστηκε Τρισάγιο στον τάφο τού Λεπτοκαρίτη Λοχία, Νικόλαου Γκουνού, στο Κοιμητήριο Αγίας Τριάδος, Παλιάς Λεπτοκαρυάς, ενώ ο Ιερέας της Ιεράς Μητροπόλεως Κίτρους, Κατερίνης και Πλαταμώνος, που ιερούργησε, μνημόνευσε και όλα τα ονόματα των πεσόντων εκείνης τής μάχης. 

Οι Χωροφύλακες, οι Στρατιώτες και η γυναίκα που έπεσαν στην πρώτη μάχη τού εμφύλιου σπαραγμού, στο Λιτόχωρο. 

Υπενθυμίζεται ότι στην πρώτη μάχη τού εμφύλιου σπαραγμού                                                (γ’ φάση) έπεσαν στο Λιτόχωρο.

Οι Χωροφύλακες:

Ευαγγελίδης Γεώργιος του Κωνσταντίνου,

Ευαγγελίδης Γεώργιος του Σταύρου,

Σακκάς Αριστείδης του Ιωάννη,

Ξηντάρας Γεώργιος του Ν, από τη Μεσοχώρα Τρικάλων, 

Κλάντζος Γεώργιος, από τα Μεγάλα Καλύβια Τρικάλων,

Πουλιανίτης Νικόλαος, από τον Πυργετό Τρικάλων,

Μήτσιου Αναστάσιος από τον Πύργο Τρικάλων,

Μαντάς Θεμιστοκλής από τον Πρόδρομο Τρικάλων

Λιάγκας Ηλίας από Ελευθεροχώρι Ελασσόνας,

Οι Λοχίες:

Τζούκας Νικόλαος, από το Λιτόχωρο,

Γκουνός Νικόλαος, από τη Λεπτοκαρυά,

Ο Στρατιώτης:

Μουσκεφτάρας Γεώργιος, από την Κορυφή Ημαθίας,

αλλά και η καθαρίστρια του Σταθμού Χωροφυλακής,

η Λαλουμίχου - Κόλπη Ευαγγελία (Μπουλιώ).

Ο μόνος που σώθηκε από εκείνη τη μάχη ήταν ο Χωροφύλακας (νυν Ανθυπασπιστής Χωροφυλακής, επ’ ανδραγαθία) Παπακωνσταντίνου Νικόλαος, από το Ελευθεροχώρι Λάρισας, κάτοικος Τρικάλων, ο οποίος όχι μόνο γλίτωσε από την πυρκαγιά που είχαν βάλει, στο τέλος τής μάχης, οι αντάρτες, για να κάψουν τους υπερασπιστές χωροφύλακες, αλλά γλίτωσε και από τη «χαριστική βολή» που δέχθηκε από Λιτοχωρινό αντάρτη, ο οποίος αστόχησε. 

ΑΝΘΟΔΕΣΜΕΣ ΣΤΟΝ ΤΑΦΟ ΤΟΥ ΝΕΚΡΟΥ ΛΟΧΙΑ ΝΙΚΟΛΑΟΥ ΓΚΟΥΝΟΥ.

Ανθοδέσμη στον τάφο τού νεκρού Λοχία, Νικόλαου Γκουνού, εναπέθεσε ο Πρόεδρος του Συνδέσμου Αποστράτων Σωμάτων Ασφαλείας Ν. Πιερίας, Δημήτρης Αδαμόπουλος, ενώ, αμέσως μετά, ανθοδέσμη εναπέθεσε και ο Πρόεδρος της Ένωσης Αποστράτων Αξιωματικών Στρατού, Αντώνης Λαγογιάννης.

Στην τελετή συμμετείχαν και δύο συγγενείς τού θανόντος Λοχία, η εγγονή Ελένη Κουκάρα-Γκουνού, η οποία μοίρασε και κόλλυβα που είχε φτιάξει η ίδια, καθώς και ο ανιψιός του, Αθανάσιος Γκουνός.

 «Ύστερα από προφορικά αιτήματα συγγενών των νεκρών, που κατατέθηκαν σχεδόν την τελευταία στιγμή στον Σύνδεσμο, ελήφθη σχετική πρωτοβουλία και πραγματοποιήθηκε, σε συνεργασία με τους συγγενείς, κατάθεση στεφάνου στο Μνημείο Ηρώων Λιτοχώρου.

Επίσης,  στη Λεπτοκαρυά- Πιερίας πραγματοποιήθηκε επιμνημόσυνη δέηση υπέρ των τριών  στρατιωτών και εννέα χωροφυλάκων αλλά και της Εθνομάρτυρος, που έχασαν τη ζωή τους το βράδυ της 30^ης Μαρτίου προς το ξημέρωμα της 31^ης Μαρτίου 1946, ημέρα Κυριακή.

Ήταν η ημέρα των πρώτων Εθνικών Εκλογών, μετά από 10 χρόνια» (1936-1946).                                                                                                                                          «Γι’ αυτό και οι Χωροφύλακες και οι Στρατιώτες έπεσαν τόσο για τη Δημοκρατία όσο και για την ίδια την Πατρίδα». (Είχαν να γίνουν εκλογές για 10 ολόκληρα χρόνια αφού είχε προηγηθεί η Δικτατορία τού Μεταξά (1936-1940), ο ελληνοϊταλικός πόλεμος (1940-1941), η τριπλή κατοχή (1941-1944), ο πρώτος εμφύλιος σπαραγμός εν μέσω κατοχής (1943-1944),                             η περίοδος της ΕΑΜοκρατίας εν μέσω κατοχής (1944), αλλά και ο δεύτερος εμφύλιος σπαραγμός (1944-1945), δηλαδή τα Δεκεμβριανά γεγονότα).

 «Εννέα  χωροφύλακες και τρείς στρατιώτες, καθώς και η Εθνομάρτυρας Ευαγγελία (Μπουλιώ) Λαλουμίχου, έδωσαν τη ζωή τους υπέρ Πίστεως και  Πατρίδος, για να μείνουμε εμείς ελεύθεροι. Οι αντάρτες ζήτησαν από τους υπερασπιστές της Δημοκρατίας και της Πατρίδος να παραδοθούν, αλλά εκείνοι αρνήθηκαν, έδωσαν πολύωρη μάχη και έπεσαν χωρίς να προδώσουν τα ιδανικά μας.

Ιδιαίτερα οι Χωροφύλακες του παραρτήματος του Σταθμού Χωροφυλακής, το οποίο ήταν στην άκρη τού χωριού, παρότι δεν είχαν κανέναν επικεφαλής, από μόνοι τους έλαβαν την απόφαση να μην παραδοθούν, αλλά να πολεμήσουν και, είτε να νικήσουν, είτε να πεθάνουν.

Το σύνθημα που κυριαρχούσε μεταξύ τους ήταν «Νίκη ή θάνατος», γι’ αυτό, πολεμώντας έναντι υπερτέρων δυνάμεων ανταρτών που με περισσότερα και υπέρτερα όπλα τούς χτυπούσαν από παντού, επέλεξαν τον θάνατο.   Αιωνία αυτών η μνήμη».

ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ ΤΙΜΗΣ ΚΑΙ ΜΝΗΜΗΣ, ΟΧΙ ΜΙΣΟΥΣ.

 «Μετά από αυτόν τον αιματηρό εμφύλιο, οι εκδηλώσεις τιμής και μνήμης στους πεσόντες είχαν κάποια συγκεκριμένα χαρακτηριστικά, επειδή οι μνήμες ήταν ακόμη νωπές και ο πόνος των συγγενών και φίλων ήταν μεγάλος…

Σήμερα, όμως, αυτές οι εκδηλώσεις έχουν λάβει έναν άλλον χαρακτήρα. Γίνονται και θα συνεχίσουν να γίνονται για να θυμόμαστε εκείνα τα γεγονότα και να μην τα επαναλάβουμε ποτέ ξανά, όμως δεν γίνονται οι εκδηλώσεις αυτές για να μισούμαστε».

 «Σ’ αυτές τις εκδηλώσεις, σήμερα, δεν έχει θέση το μίσος, οι έριδες, το μίσος, η διχόνοια και η μνησικακία, θα ήταν τραγικό να υπάρχουν σήμερα στην Ελλάδα τού 21^ου αιώνα. Απ’ την άλλη πλευρά όμως, εάν ξεχάσουμε εκείνα τα γεγονότα, είναι βέβαιο ότι θα τα επαναλάβουμε.

Επομένως, η ιστορία η αληθινή και όχι η μονόπλευρη ή η κομματική, αλλά και η μνήμη διδάσκουν όλους μας ότι οι διχασμοί οδήγησαν σε τραγωδίες, σε μίση και σε πάθη, ενώ η ενότητα οδήγησε σε στιγμές δόξας».

ΚΑΘΙΕΡΩΝΟΝΤΑΙ ΔΥΟ ΤΕΛΕΤΕΣ, ΜΙΑ ΣΤΟ ΛΙΤΟΧΩΡΟ ΚΑΙ ΜΙΑ ΣΤΗ ΛΕΠΤΟΚΑΡΥΑ.

 «Από φέτος καθιερώνουμε να γίνονται δύο εκδηλώσεις και όχι μία.      Αυτό ήταν μια πρόταση του Συνδέσμου προς τους συγγενείς των νεκρών του Λοχία , πρόταση η οποία έγινε αποδεκτή από την πλευρά τους.

Συγκεκριμένα, σύμφωνα με αυτήν η μία τελετή - εκδήλωση θα γίνεται στο Λιτόχωρο, ημέρα Κυριακή, και σε ημερομηνία που θα είναι πλησίον της 30^ης-31^ης Μαρτίου όπου έλαβαν χώρα τα γεγονότα της μάχης τού Λιτοχώρου.

Η άλλη τελετή - εκδήλωση θα γίνεται στην Παλιά Λεπτοκαρυά, την 31^η Μαρτίου, εκτός εάν συμπίπτει με την κύρια εκδήλωση του Λιτοχώρου.                                   

Σ’ εκείνη λοιπόν την ημερομηνία θα γίνεται επιμνημόσυνη δέηση στον τάφο τού πεσόντος Λοχία Νικόλαου Γκουνού,  στην Παλιά Λεπτοκαρυά.                                             Θα μνημονεύουμε όμως όλα τα ονόματα των πεσόντων στη μάχη τού Λιτοχώρου».